Fiziksel şiddetle boğuştuğumuz şu günlerde, anlamlandıramadığınız, ancak sizi güvende hissettirmeyen tavırlara maruz kaldığınızı hissediyor musunuz? Maalesef şiddet her zaman somut biçimde gerçekleşmiyor. Evet, duygusal manipülasyon ve istismardan söz ediyoruz. Modern psikolojinin de gelişmesiyle, artık hissettiklerimizi ve şiddetin evrelerini daha kolay adlandırabiliyoruz. Üstelik bu duygusal ihtiyaçlar, kişiliğimizin gelişmesinde en az fizyolojik ihtiyaçlar kadar önemli. Güvensizlik, sevgisizlik, küçümseme, hor görme gibi, tanımlaması ve kanıtlaması zor kaygı verici manipülasyonlar, kişinin dengesini bir anda alt üst edebiliyor. Özellikle çocuklukta duygusal ihmale maruz kalan veya kaygılı bağlanma stiline sahip bireylerde bu, çok daha büyük yıkımlara yol açabiliyor. Her ne kadar, kadınlar bu şiddet türüne daha çok maruz kalsa da, aslında bunun bir cinsiyeti yok. Çarpık toplumsal öğretiler sebebiyle nesnesi olduğumuz bu istismarların, kimi zaman da öznesi oluyoruz. Bu tanımlamalar sayesinde, onları fark etmemiz biraz daha kolaylaşacak gibi duruyor;
Kaçınmamız Gereken Duygusal Manipülasyon Türleri:
Love Bombing: “Aşk Bombardımanı”
Love bombing, partnerinizin sizi etkilemek için abartılı ilgi, şefkat ve dikkat gösterilerinde bulunması olarak tanımlanıyor. Basit gözüken ancak, yıkımı hızlı ve büyük olan bir manipülasyon çeşidi. Manipülatör, bilinçli ya da bilinçdışı sebeplerle, karşısındaki kişiyi elde edene kadar, onu bulutların üzerinde tutuyor. Ve aniden ortadan kaybolan bu ilginin yerini; uzaklaşma ve değersizleştirme alıyor. Bu keskin dönüşten sonra kişi; kendinden şüphe duyma, kendi değerini sorgulama ve özgüvensizlik gibi endişelerle bir başına kalıyor.
Aslında herkes ilgi duyduğu kişiye karşı yoğun duygular besler ve bu normaldir de. Ancak ‘Love Bombing’in en belirgin özelliği, duygu geçişlerindeki ani değişimler. Burada amaç; manipülatörün sizin gözünüzde en özel ve en değerli olma arzusu. Bunu başardığını hissettiği anda da, kendisini geri çekiyor ve kendi değerini sizde yarattığı yıkım üzerinden tekrar belirliyor.
Gaslighting: “Zihin Bulandırma”
Bu manipülasyon çeşidi, kısa tanımıyla; kurban kişisini kendi algısından, gerçekliğinden ve akıl sağlığından şüphe duymasına sebep olacak şekilde yönlendirmek olarak açıklanıyor. Fark etmesi güç bir duygusal istismar çeşididir. Çünkü çoğu zaman, uzun bir süreç gerektirir. İstikrarlı bir şekilde inkâr etme, yalan söyleme, çelişkili açıklama ve davranışlarda bulunma, başlıca göstergelerden. Büyük beğeni ve hayranlık duyulan taraf olarak başladığınız ilişkiyi, eli ayağı birbirine karışan ve hiçbir şeyi beceremeyen birine dönüşmüş hissiyle sürdürüyorsanız, bu konu üzerinde düşünmenizde fayda var. Ayrıca, Gaslighting teriminin çıkış noktası; 1938 tarihli bir tiyatro metni. Metnin, Gaslight adında 1944 yapımı bir filmi de bulunuyor.
Haunting: “Musallat Olma”
Eski partneriniz sürekli aklınızı meşgul mü ediyor? Ne yaparsanız yapın, onu unutmakta zorlanıyor musunuz? Belki de tek hata sizin zihin yapınızda değildir. Ne yazık ki insan zihni yönlendirilmeye çok açık. Özellikle de karşımızda bir zamanlar sevdiğimiz ve gardımızın düşük olduğu biri varsa. Haunting, daha ziyade sosyal medya üzerinden kendini gösteriyor. Bir anda tekrar takibe alınmanız, gönderilerinizin beğenilmesi, yaygın deyişle ‘stalk’lanmak. Eğer dikkatinizi tekrar kendisine yönlendirmeyi başarıyor ve odağınızı kaydırıyorsa dikkatli olmakta fayda var. Çünkü karşı tarafın isteği de tam olarak bu.
Ghosting: “Ortadan Kaybolma”
Partneriniz hiçbir açıklama yapmadan ortadan kaybolur. Telefonlarınıza ve mesajlarınıza yanıt alamaz olursunuz. Bunların hepsi bir anda olur. Bir ilişki içinde misiniz, ayrıldınız mı, yoksa bu ilişki hiç yok muydu gibi sorularla baş başa kalırsınız. Burada sebep, ilişkinin önceki evrelerinde yeterince net bir şekilde “hayır” cevabı vermemiş olmak. Tabii sanal dünyanın seçenekleri artırması ve hepimizin birbirimizi birer opsiyon olarak görmesi de önemli bir dejenerasyon. Kendinizi “Belli etmeme rağmen bir türlü anlamadı.” gibi cümlelerle aklamaya çalışıyorsanız, yeterince açık iletişim kurmamış ve birine “ghosting” yapmış olabilirsiniz.
