Vücudun ihtiyaç duyduğu minimum enerjiye (Kalori) metabolizma denir. Her ne kadar kişinin vücut yapısına bağlı olarak yağ yakımı ile enerji harcaması değişkenlik gösterse dahi, tüketilen bazı besinler bunu dengeli şekilde hızlandırma olanağı tanıyor. Bu sayede metabolizma hızı artarak gün içerisinde daha fazla kalori yakma ve kilo verme fırsatı yakalanmaktadır. Metabolizmayı hızlandıran besinler, üstelik dinlenirken yakılan kalori miktarına etki ederek ayrıcalık sağlıyor.
Bunu gerçekleştirmek için önerilen besin takviyeleri uzun aralıklarla yoğun olarak değil, sık ve küçük öğünlerle tüketilmelidir. Ayrıca bunu günlük spor ve egzersizle desteklemek, metabolizmayı hızlandırarak gün boyu daha fazla kalori yakma etkisi sağlamaktadır.
Metabolizma Hızı Ne Anlama Gelir?
Metabolizma hızı insanların sahip olduğu belli başlı bazı unsurlara bağlı olarak değişkenlik gösterir.
– Cinsiyet
– Vücuttaki yağ miktarı
– Kas yoğunluğu
– Yaş
Bu sebepten dolayı bazı insanlar günlük ihtiyacı için daha az kalori yakarken bazıları adına daha fazla kalori yakımı gereklidir.
Metabolizma hızı bazal (BMR) ve dinlenir (RMR) olarak 2 farklı şekilde ölçülebilmektedir. Dinlenir haldeki metabolizma hızını ölçmek bazal metabolizmaya göre çok daha kolaydır. Gün içerisinde değer kazanan metabolizma hızını ölçmek için ise, kişinin yaklaşık olarak testten 12 saat kadar önce yemek tüketmemesi gerekmektedir. Eczanede dinlenir haldeki metabolizma hızını ölçmek mümkün. Bu durum pek çok kişide aşağı yukarı miktar olarak benzerlik gösterir. İşte gün içerisinde kişinin vücut fonksiyonel yapısına bağlı olarak harcadığı kalori hızına metabolizma denebilir.
Metabolizma Hızını Arttıran Gıdalar Nelerdir?
Gün içerisinde tüketilebilecek pek çok değişik besin kaynağı, metabolizma hızının dengeli şekilde artış göstermesine olanak vermektedir.
Zencefil: Yemek tüketiminin ardından yaklaşık %20 kadar metabolizma hızını arttıran zencefil, sindirime de yardımcı olmaktadır. Ayrıca vücut sıcaklığını yükseltmede destekleyici bir unsurdur.
Acı biber: ‘’Capsaicin’’ içeren besin maddeleri metabolizmayı hızlandırma konusunda etkilidir ve acı biber bu besinlerin arasındadır. Zaten acı bibere yakıcı özelliğini veren de bu maddedir. Özellikle yemeklerle beraber doğal acı biber tüketimi metabolizmayı hızlandırmaktadır. Acı biber tüketime gerçekleştirildikten sonra 3 saat içerisinde yaklaşık metabolizma hızı 2 katına çıkabilir. Ayrıca iştehı minimum seviye çekerek tokluk hissi yaratmaktadır.
Protein: Protein genelde bünyede karbonhidrattan daha uzun süre sonra yakılır. O yüzden vücudun ihtiyacı olan enerji için, özellikle protein kaynaklı yemek tüketildiği zaman sindirim adına daha fazla harcama yapılır. Metabolizma hızlanır ve kilo kaybı sağlanabilir. Özellikle kırmızı ete göre balık, tavuk ve hindi gibi daha az yağ içeren protein kaynaklı yiyeceklerin tüketimi gerçekleştirilmelidir.
Lifli yiyecek tüketimi: Lif (Posa) bölümü besinlerin sindirilemeyen kısmı olarak bilinir. Bu kısımlar sindirimle beraber ihtiyaç duyulan metabolizmanın hızlanarak daha fazla çalışmasına imkan vermektedir. Diğer yandan suda çözünen ve çözünmeyen sinir lifleri de yine metabolizma hızına destek sağlamaktadır. Elma, brokoli, lahana, greyfurt, kepekli tahıllar, portakal ve fındık ile yulaf gibi daha pek çok değişik besin kaynağını, metabolizmayı hızlandırmak için lif açısından tüketmek mümkün.
Yeşil çay: Yeşil çay kafein içeren besin kaynakları arasında yer alır. Özellikle ‘Fenol’ ismi ile verilen bir içerik bulunduğundan dolayı, vücut sıcaklığını arttırarak metabolizmanın hızlanmasına imkan tanımaktadır. Sıcak ya da soğuk olarak yeşil çayı tüketmek mümkündür. Ayrıca normal çay, kahve ve oolong çayı gibi besin kaynakları da metabolizmanın hızlanmasına önemli bir etki sağlamaktadır.
Metabolizmayı Hızlandırmak İçin Neler Yapılabilir?
Egzersiz: Özellikle dengeli şekilde periyodik olarak yapılan egzersizler, yağ yakımı konusunda önemli bir olanak tanımaktadır. Hızlı ve yüksek miktarda çalışma gerçekleştirmek yerine daha sakin ve düzenli egzersiz, karbonhidrat yerine yağ kullanımını gerçekleştirir. Böylece metabolizma daha hızlı şekilde çalışmaya başlar ve zayıflama dengeli bir hal alabilir.
Su: Metabolize edilmiş olan yağın ve toksinlerin atılması için günde ortalama en az 1 litre su tüketimi yapılması gerekir. Metabolizmayı sağlıklı şekilde çalıştırmak ve ayrıca besin kaynaklarının kan dolaşımıyla organları ulaşımında, yıkım konusunda su en önemli unsurlar arasında yer alır.
Kahvaltı: Eğer kahvaltı yapılmazsa metabolizma gün boyu aynı şekilde çalışır. Ayrıca kahvaltı gerçekleştirilmediği zaman şeker ihtiyacı daha fazla artmakta ve bu da öğlen daha çok yemek tüketimine yol açmaktadır. Metabolizmayı istenilen şekilde harekete geçirmek için mutlaka sabahları kahvaltı yapılmalıdır.
Bu gibi pek çok unsuru dikkatli şekilde ele alarak; sağlıklı biçimde metabolizma hızlandırılarak dengeli kilo kaybı sağlanabilir.
