Vejetaryen yemek son yıllarda giderek daha popüler hâle geldi. İnsanlar etik, çevresel, dini veya sağlık nedenleri yüzünden bu vejetaryen ya da vegan beslenme şeklini benimsemeye başladı.
Vejetaryenler ne yemez sorusundan önce vejetaryenler ne yer sorusunu cevaplayalım. Vejetaryen diyet; bitkisel besinleri vurgular ve bazı hayvansal gıdaları içerir. Bu nedenle vejetaryenlerin balık mı yoksa deniz ürünleri mi yediğini sorulmaktadır.
Kadınca Özel’in bu yazısında sizler için vejetaryenlerin balık yiyip yiyemeyeceğine dair bilgiler aktaracağız.
Vejetaryen ve Pescatarian Diyetler
Vejetaryenler hayvan eti yememektedirler. Dolayısıyla bu tanıma göre, balık ve deniz ürünleri tüketimi vejetaryen diyette yer almamaktadır.
Lakto-ovo-vejetaryenler olarak bilinen bazı vejetaryenler ise yumurta, süt ve peynir gibi belirli hayvansal ürünleri tüketmektedirler ancak yine balık tüketmemektedirler. Vejetaryenler diyetlerine balık ve deniz ürünlerini dâhil ettiklerinde buna pescatarian denmektedir. Bazı insanlar, nadiren balık ve deniz ürünleri tüketir. Esnek diyet veya Akdeniz diyeti gibi ağırlıklı olarak bitki temelli diğer yeme alışkanlıklarını takip edenler. Bu yüzden balık ve deniz ürünlerini de yiyebilirler.
Neden Bazı Vejetaryenler Balık Yemeyi Tercih Eder?
Vejetaryen yeme alışkanlıklarına balık eklemeyi seçen kişiler pescataryen olmuş olurlar. Bunu farklı birçok nedenden dolayı yapabilirler. Balık veya deniz ürünlerini tüketmek, bir diyete daha fazla çeşitlilik katabilir ve öğünlerde protein kaynakları bakımından daha fazla seçenek sunabilir.
Bazı insanlar ise tamamen sağlık yararları için balık eti tüketimine başlarlar. Balık ve deniz ürünleri protein açısından oldukça zengindir. Bağışıklık ve sinir sisteminiz için hayati önem taşıyan çinko ve B12 vitamini de dâhil olmak üzere çok sayıda vitamin ve mineral sağlamaktadır. Sıkı bir vejetaryen diyetinde bu besinlerden yeterince tüketmek zor olabilmektedir. Örneğin tek bir istiridye, çinko için günlük değerin %85’ini ve B12 vitamini için günlük değerin %78’ini sağlar.
Balıklardan ise özellikle somon, ringa balığı ve sardalya balığı, omega-3 yağ asitleri eikosapentaenoik asit (EPA) ve dokosaheksaenoik asit (DHA) için en iyi diyet kaynağıdır. Öte yandan çok az bitkisel gıda EPA ve DHA içermektedir. Bu temel besinler, yaşamınız boyunca uygun fetal gelişim ve optimal beyin ve kalp sağlığı için çok önemlidir.
Bazı bitkisel besinler, vücudunuzun EPA ve DHA’ya dönüştürebildiği omega-3 alfa-linolenik asidi (ALA) sağlar ama bu kolayca dönüştürülemez. Bu nedenle de bazı vejetaryen diyetlerde omega-3 yağ asitlerinden yararlanmak için balık tüketimine ihtiyaç duyulur.
Balıkların ve deniz ürünlerinin sağladığı hayati besin maddelerinin çeşitliliği ise pescataryanların, bitki temelli yeme alışkanlıklarına deniz ve deniz ürünlerini dâhil etmesinin ana nedenlerinden biri olmaktadır.
Vejetaryenler ne yemez ya da vejetaryenler balık yer mi sorusunun kısa cevabı olarak ise vejetaryenler balık ve deniz ürünlerini tüketmezler. Balık ve deniz ürünlerini tüketenler pescatarian olarak kabul edilir. Pescatarian diyet, balık ve deniz ürünlerini içeren ancak esas olarak bitki bazlı bir diyettir. İnsanlar, daha fazla sağlık faydası, çeşitlilik ve balığın besinsel yararları için katı bir vejetaryen diyeti uygulamak yerine pescatarian beslenme düzenini tercih ederler.
