Öncelikle kısırlık nedir? Kısırlık çoğu insanın düşündüğünden daha yaygındır. Bugün bebek sahibi olmaya çalışan yedi çiftten biri kısırlık yaşamaktadır. Aslında, son araştırmalar, bir yıl korunmasız seks yaptıktan sonra, çiftlerin yüzde 15’inin çocuk sahibi olamadığını gösteriyor. Ve iki yıl sonra, çiftlerin yüzde 10’u hala başarılı bir gebelik elde edememektedir. Bu, 20 veya 30 yıl öncekinden çarpıcı biçimde farklı. Dahası, gelecekte kısırlığın artması bekleniyor. 2025 yılına kadar yaklaşık 10 milyon çift bebek sahibi olma konusunda sorunlarla karşılaşacak. Peki kısırlık belirtileri ve risk faktörleri nelerdir?
Kısırlık İçin Risk Faktörleri Nelerdir?
Yaş: Bir kadının doğurganlığı yaşla birlikte giderek azalır ve bu düşüş 30’lu yaşların ortasında daha belirgin hale gelir. Kadın yaşlandıkça yumurtalarının sayısı ve kalitesi düşer.
Tütün ve alkol kullanımı: Bir kadın veya erkek tarafından tütün veya alkol kullanımı, hamilelik şansını azaltır. Aynı zamanda doğurganlık tedavilerinin ne kadar etkili olduğu üzerinde olumsuz bir etkiye sahiptir. Sigara içen kadınlarda düşük ve tubal gebelik oranı daha yüksektir. Hem alkol hem de tütün kullanımı erkeklerde düşük sperm sayısına neden olabilir.
Vücut ağırlığı: Bir kişi aktif bir yaşam tarzı sürdürmezse, aşırı kilolu veya çok zayıfsa kısırlık şansı artar. İdeal kilosunun üzerinde olan erkeklerde sperm sayısı ve testosteron seviyeleri daha düşük olabilir. Kadınlar ayrıca anoreksi veya bulimia gibi yeme bozukluğu varsa veya çok düşük kalorili veya çok kısıtlayıcı bir diyet uyguluyorlarsa doğurganlık sorunları riski altındadır.
Egzersiz: Yeterli egzersiz yapılmaması obeziteye katkıda bulunur ve bu da kısırlık riskini artırır. Daha az yaygın durumlarda, yorucu ve yoğun sık egzersiz, bir kadının yumurtlama modellerini etkileyebilir. Bu, adet döngüsünün eksikliğine yol açabilir.
Düzensiz dönemler: Düzensiz adet döngüleri, kilolu veya fazla kilolu kadınlarda daha yaygındır. Sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri yoluyla normal bir kiloya ulaşmaya çalışmak ve bir jinekoloğa görünmek önemlidir.
Cinsel yolla bulaşan enfeksiyon geçmişi: Prezervatifler, özellikle yeni partnerlerle enfeksiyonları önleyerek gelecekteki doğurganlığın korunmasına yardımcı olabilir. Ayrıca, cinsel olarak yakınlaşmadan önce eşinizle cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar için test yaptırılması hakkında konuşun.
Bir Çiftin Hamile Kalması İçin Neler Gereklidir?
Bir çiftin hamile kalması için en az dört şeyin olması gerekir;
- Bir kadın, yumurtalıklarından birinden sağlıklı bir yumurta üretmeli ve salmalıdır.
- Erkek, kadının yumurtasını başarılı bir şekilde dölleyebilen canlı sperm üretmelidir.
- Yumurta, bir fallop tüpünden uterusa doğru ilerlemelidir.
- Döllenmiş yumurta rahmin iç kısmına yapışmalıdır.
Doğurganlığı Artırmak İçin Ne Yapabilirim?
- Sağlıklı kilonuzu koruyun ve aşırı diyetlerden kaçının.
- Sağlıklı, dengeli bir diyet yapın.
- Yasadışı uyuşturucu ve tütünden kaçının.
- Ölçülü alkol tüketin veya tamamen kaçının.
- Orta yoğunlukta düzenli egzersiz yapın.
- Endüstriyel veya çevresel toksinlere maruz kalmaktan kaçının.
- Doğurganlığı etkileyebilecek ilaçlardan kaçının; sağlık uzmanınıza danışın.
- Ne kadar kafein tükettiğinizi sınırlayın.
Kadınlarda Kısırlığın Nedenleri Nelerdir?
Kadınlarda kısırlığın nedenleri aşağıdakilerin çoğunu içerebilir;
Hormonal sorunlar: Hormon bozuklukları mevcut olduğunda yumurtlama ile ilgili sorunlar ortaya çıkabilir. Bunlar, yumurtalıktan bir yumurtanın salınmasına yol açan gerekli senkronize hormonal değişikliklerin olmamasından kaynaklanıyor olabilir.
Tiroid bezi bozuklukları: Çok fazla tiroid hormonu veya çok az tiroid hormonu adet döngüsüne müdahale edebilir veya kısırlığa neden olabilir
Bez bozuklukları: Bu hormonal bozukluklar arasında polikistik yumurtalık sendromu veya hipotalamus, hipofiz bezi, adrenal bezle ilgili sorunlar yer alabilir.
Yapısal sorunlar: Rahimde iyi huylu büyümeler, tıkalı fallop tüpleri, serviks veya uterusun anormal anatomisi, endometriozis, yara dokusu. Azalmış yumurtalık rezervi, erken menopoz veya yumurtlamanın kesilmesi; yumurta kalitesindeki veya miktarındaki değişiklikler doğurganlığı etkileyebilir
