Uyku eğitimi nedir? Çocuklar için faydalı mıdır zararlı mıdır?
Bu konuda çeşitli kitaplar okuyup bir çok uzman görüşüne başvuran Reklamcı Esra Şimşek’in yazısını paylaşıyoruz sizlerle…
“Uyku Eğitimi son zamanlarda anneler arasında trend olmuş durumda. Faydalı ve gerekli olduğunu düşünerek çocuğuna uyku eğitimi vermek isteyen annelerin sayısı çok yüksek olsa da, gereksiz hatta zararlı olduğunu savunanlar da var.
İkinci gurubun en sık kullandığı argüman “çocuk uyumayı değil çaresizliği öğreniyor” şeklinde. Ancak şuan için bunun bilimsel bir dayanağı yok. Sadece uzman görüşleri şeklinde arama motorlarında karşımıza çıkıyor.
Birebir konuştuğum pediatri, psikiyatri ve pedagoji uzmanların genel görüşü “uyku eğitiminin çocuğa ve anne-çocuk ilişkisine zarar verdiği” yönünde bilimsel kanıt olmadığı şeklinde.
Aslında ‘zararlı olabilir’ diye düşünülen durum 100 yıl önce Amerika’da ve Avrupa’da bebeği uyku saatine odasına koyup sabaha kadar kontrol etmeden uyutma şeklindeki uygulamadır. Bu yöntem Amerikalı bir pediatrist tarafından tavsiye edilmiş ve yazdığı kitap yıllarca çok satılan kitaplar listesinde kalmış. Bu uygulama ile büyüyen 2-3 nesilden söz ediliyor.
Bu şekildeki uygulamanın zalimce olduğunu düşünen diğer uzmanlar yeni yöntemler geliştirmeye başlamış. Şu anda uyku eğitimi yöntemi olarak kullanılan bir çok yöntem var ve hiçbiri bu şekilde saatlerce ağlatarak yapılmıyor.
Yöntemler iki başlık altında toplanıyor; no tears (ağlatmadan) ve Cry out (Ağlatarak ) No Tears yöntemlerine en ünlü örnek Trayc Hog’un geliştirdiği ŞŞŞ-Pat ve Yatır kaldır yöntemi. Kısaca anneannelerimizin pışpışlayarak uyutma yöntemi aslında. Bebeği yatağına yatırıp pışpışlayarak ve ninni söyleyerek sakinleştirme temeline dayanıyor. şşşşş şeklinde ses çıkarıp sırtına patpat vurmak yani pışpışlamak. Eğer sakinleşmezse ve şiddetli bir şekilde ağlarsa kucakta sarılarak sakinleştirilmesi ve tekrar yatırılması tavsiye ediliyor. Tekrar ağladığında tekrar kucağa alınıyor ve bu şekilde yatır – kaldır uygulanmış oluyor.
Cry out yöntemlerinin en ünlü olanı Ferber, Burda da yine saatlerce ağlatma değil, ağladığında 1 dk boyunca susmasını bekleyip sonra müdahale etmek ve bu süreyi kademeli olarak artırmak.
Her iki yöntemde de işin iki önemli temeli var. Birincisi bebeğe bir uyku düzeni oluşturmak yani her gün aynı saatte uyutup aynı saatte uyandırmak. İkincisi uyku rutini dediğimiz uyku öncesi aktiviteler ile bebeği uykuya hazırlamak. Bu şekilde bebek uyku saati geldiğini anlıyor ve beyni otomatik olarak uyku mooduna geçiyor. Sonrasında yatağına bırakıp pışpışladığınızda kendiliğinden uykuya geçmesi kolaylaşmış oluyor.
Şunu da ekleyerek bitireyim son zamanlarda yayınlanan makalelerin çoğunda uyku eğitimi almış yani kendi kendine uyumayı öğrenmiş bebeklerin daha kaliteli ve deliksiz uyuyor olmaları sebebi ile daha yoğun büyüme hormonu salgıladıkları ve gün içinde daha enerjik ve mutlu oldukları için etrafı keşfetmeye ve öğrenmeye daha açık oldukları yazıyor.” (Esra Şimşek)
