D vitamini, halk arasında güneş ışığı vitamini olarak da adlandırılmaktadır. Güneş, doğal ve güçlü bir D vitamini kaynağıdır. Doğrudan güneş ışığına çıktığınız zaman vücudunuz D vitamini üretmeye başlar. Ancak kış aylarında ülkemizde çok fazla güneş ışığına maruz kalmadığımız için D vitamini eksiklikleri yaşayabiliyoruz. Bu D vitamini eksikliğini gidermek için de bazı gıdalardan ya da ek takviyelerden faydalanıyoruz. Bu takviyeler, D-1, D-2 ve D-3 vitaminlerini içeren bir bileşikler ailesidir ve yağda çözünen bir vitamindir.Peki D vitamininin faydaları nelerdir? Hangi besinlerde D vitamini vardır? D vitamini eksikliğinin zararları nelerdir? D vitamininin faydaları hakkında soruların cevabları için okumaya devam edin.D Vitamininin Faydaları ; D vitamininin vücutta birden fazla rolü vardır. Bu roller;
• Sağlıklı kemikler ve dişlerin desteklenmesi,
• Bağışıklık, beyin ve sinir sistemi sağlığının desteklenmesi,
• İnsülin seviyelerinin düzenlenmesi ve diyabet yönetiminin desteklenmesi,
• Akciğer fonksiyonu ve kardiyovasküler sağlığın desteklenmesi,
• Kanser gelişiminde yer alan genlerin ekspresyonunu etkileme.
Bu ve D vitamininin diğer faydaları hakkında daha ayrıntılı bilgi edinmek için okumaya devam edin:
D vitamininin birkaç önemli faydası vardır. Bu faydalar;
- Kalsiyum ve fosfor emilimini düzenlemek,
- Bağışıklık sistemi işlevini kolaylaştırmaktır.
Ayrıca yeterli miktarda D vitamininden faydalanmak kemiklerin ve dişlerin gelişimi için oldukça önemlidir. Ayrıca yeterli miktarda D vitamininin bir diğer faydası bazı hastalıklara karşı vücudumuzun direncini artırmaktadır.
Eğer vücudunuz yeterli miktarda D vitamininden faydalanamazsa, osteomalazi (yumuşak kemikler) veya osteoporoz (kırılgan kemikler) gibi kemik anormalliklerine yakalanmanız mümkün olabilir.
İşte D vitamininin üç şaşırtıcı faydası
1. D Vitamini hastalıklarla savaşır!
Birincil faydalarına ek olarak, araştırmalar D vitamininin aşağıdakilerde de rol oynayabileceğini göstermektedir:
- 2006 yılında yapılan bir araştırmaya göre; multipl skleroz riskini azaltma,
- 2008 yılında yapılan bir araştırmanın bulgularına göre; kalp hastalığı gelişimini azaltma,
- 2010 yılında yapılan bir araştırmaya göre; gribe yakalanma olasılığınızı azaltmaktadır.
2. D vitamini depresyona iyi gelir!
Fibromiyaljili insanlar üzerinde yapılan bir başka çalışmada, araştırmacılar D vitamini eksikliğinin anksiyete ve depresyon yaşayanlarda daha yaygın olduğunu bulmuşlardır. Bilim insanlarının yaptığı araştırmalar sonucu; D vitamininin ruh hâlini düzenlemede ve depresyondan kurtulmada önemli bir rol oynayabileceğini göstermiştir.
3. D vitamini kilo kaybına faydalıdır!
Yapılan bir çalışma sonucu, her gün kalsiyum ve D vitamini takviyesi alan kişilerin fazla kilolarından daha hızlı kurtuldukları gözlemlenmiştir. Bilim adamlarının verilerine göre bu durum, kalsiyum ve D vitamininin iştah bastırıcı bir etkisi olduğunu içindir.
Yapılan bir başka çalışma ise; günlük D vitamini takviyesi alan aşırı kilolu insanların kalp hastalığına yakalanma risk belirtilerinin daha düşük olduğunu göstermiştir.
Eğer siz de kilo vermeye ya da kalp hastalığını önlemeye çalışıyorsanız diyetinize D vitamini takviyeleri eklemeyi düşünebilirsiniz.
Not: Herhangi bir vitamin ya da takviye almadan önce doktorunuza danıştığınıza emin olun.
Yetişkinlerde D vitamini eksikliği belirtileri nelerdir?
Doktorlar gelişen teknoloji sayesinde artık basit bir kan testi yaparak D vitamini eksikliğini rahatlıkla teşhis edebiliyorlar. Eğer D vitamini eksikliğiniz varsa, doktorunuz kemiklerinizin gücünü kontrol etmek için X-ışınları testi de isteyebilir. Peki D vitamini eksikliğiniz olduğunu mu düşünüyorsunuz? D vitamini eksikliğinde yaşanan muhtemel belirtileri şu şekilde sizler için derledik;
- Yorgunluk ve kendini iyi hissetmeme duygusu,
- Şiddetli kemik veya kas ağrısı,
- Merdiven çıkarken zorluk çekmek,
- Zeminden veya alçak bir sandalyeden kalkmakta zorluk çekmek
Eğer test yaptırdıktan sonra size D vitamini eksikliği teşhisi konulduysa, doktorunuz muhtemelen günlük D vitamini takviyeleri almanızı önerecektir. Ciddi bir eksikliğiniz varsa, bunun yerine yüksek doz D vitamini tabletleri veya sıvıları önerebilirler. Ayrıca güneş ışığından ve yediğiniz yiyeceklerden D vitamini aldığınızdan emin olmalısınız.
D Vitamini eksikliğine dikkat edin
Güneşe çıktığınızda yeterli miktarda D vitamininden faydalandığınızı düşünebilirsiniz ancak bu durum gerçekten öyle olmayabilir. Birçok faktör aslında, sadece güneş yoluyla almak istediğiniz D vitaminine ulaşamayacağınızı göstermektedir. O etkenleri sayacak olursak eğer;
- Güneş koruyucu yağ (güneş kremi) kullanmak
- Büyük şehirlerde yaşamak
- İç mekanlarda fazla zaman geçirmek
- Hava kirliliğinin fazla olması
Koyu tenli olmak (Melanin seviyeleri ne kadar yüksek olursa, cildin o kadar az D vitamini emebilir.)
İşte bu saydığımız etkenler insanda D vitamini eksikliğine neden olan bazı etkenlerin başında gelmektedir. Bu yüzden güneşten aldığınız D vitamini haricinde, takviyeler ile D vitamininden faydalanabilirsiniz.
D vitamini içeren besin kaynakları
Bazı yiyecekler doğal olarak D vitamini kaynağı sayılabilir. D vitamini kaynağı ve D vitamini içeren bazı yiyecekler şunlardır;
- Yoğurt
- Süt
- Portakal suyu
- Yumurta sarısı
- Somon
- Sardalya
- Karides
- Tahıl
Her gün güneşe maruz kalma ve tek başına gıda yoluyla yeterli D vitamini almak zor olabilir, bu nedenle D vitamini takviyeleri almak yardımcı olabilir.
Ne kadar D vitaminine ihtiyacın var?
Sağlıklı işleyiş için gerekli olan D vitamini miktarı hakkında bazı araştırmalar olmuştur. Yapılan son araştırmalara göre, düşünülenden daha fazla D vitaminine ihtiyacımız olduğunu göstermiştir. Normal kan serum seviyeleri desilitre başına 50 ila 100 mikrogram arasında değişir. Kan seviyenize bağlı olarak daha fazla D vitaminine ihtiyacınız olabilir.
Gıda ve Tarım Bilimleri Enstitüsü, her gün Uluslararası Birimlere (IU) dayalı yeni öneriler bildirmektedir. IU’lar ilaçlar ve vitaminler için standart bir ölçüm türüdür. IU’lar uzmanların her bir kişi için önerilen doz, toksisite ve eksiklik düzeylerini belirlemelerine yardımcı olur.
Bir IU, her bir vitamin türü için aynı değildir. Bir IU, bir maddenin ne kadarının vücudunuzda bir etki yarattığına göre belirlenir. D vitamini için önerilen IU’lar şunlardır:
- Çocuklar ve gençler: 600 IU
- 70 yaşa kadar: 600 IU
- 70 yaş üstü: 800 IU
- Hamile veya emziren kadınlar: 600 IU
