Düşük iyot diyeti hakkında tüm merak ettikleriniz.Bilgilendirme amaçlı düşük iyot diyeti ve özellikleri.
İyot, vücudumuzda pek çok rol oynayan önemli bir mineraldir. Yumurtada, deniz ürünlerinde ve et gibi yiyeceklerde iyot doğal olarak bulunur. İyot sağlığınız için önemli olsa da tiroid kanseri olan kişiler için radyoaktif iyot tedavisinden önce bazen diyetteki iyotun kısıtlanması gerekebilir. İşte bu da düşük iyot diyetinin reçete edilebildiği zamanlardır.
Bu yazımızda Kadınca Özel okurları için hazırladığımız düşük iyot diyeti faydaları ve önlemleri de dâhil olmak üzere, düşük iyotlu diyetin ne olduğunu açıklamaya çalışacak ve düşük iyot diyeti listesinde yer alan yenecek yiyeceklere genel bir bakış atacağız.
Düşük İyotlu Diyet Nedir?
İyot, vücudunuzda çeşitli roller oynayan temel bir mineraldir. Tiroid beziniz, birçok önemli sürece yardımcı olan tiroid hormonlarını üretmek için kullanır. Bu, metabolizmanızı düzenlemeyi ve büyümeye ve doku onarımına yardımcı olmayı içermektedir. İyot;
- süt ürünleri,
- deniz ürünleri,
- tahıllar,
- yumurta gibi birçok gıdada bulunur .
İyot her ne kadar önemli olsa da bazı durumlarda kısıtlanması gerekmektedir.
Düşük iyot diyeti, papiller veya foliküler tiroid kanseri gibi durumlar için radyoaktif iyot tedavisinden önce insanlara reçete edilebilen kısa süreli bir diyettir. Bu diyetin bir parçası olarak, insanların günlük iyot alımları günde 50 mcg’den daha az iyotla sınırlandırılmaktadır. Bu da günlük 150 mcg’lik ödeneğin üçte biridir.
Bu kısa süreli iyot diyeti, radyoiyot almadan önce yaklaşık 1-2 hafta sürer ve daha sonra 1-2 gün daha devam eder ancak bu süre ya da miktar doktorunuzun uygun görmesine göre değişebilir.
İyot kısıtlı diyetin amacı, vücudunuzun iyot depolarını tüketmektir. Bu da radyoaktif iyot taraması veya tedavisinin etkinliğini artırmaya yardımcı olmaktadır.
Düşük İyot Diyetinin Etkileri
Düşük iyot diyetinin temel amacı radyoaktif iyot tedavisini iyileştirmektir. Bununla birlikte bu diyet, sağlığınıza başka şekillerde de fayda sağlayabilmektedir. Bunlar arasında ise;
Kan basıncını düşürebilir: Bir yan etki olarak düşük iyotlu diyet kan basıncınızı düşürmeye yardımcı olabilir. Bunun nedeni, diyetin işlenmiş etler ve yüksek oranda işlenmiş atıştırmalık yiyecekler gibi birçok sağlıksız gıda grubunu kısıtlamasıdır. Genellikle iyotlu tuz bakımından yüksek oldukları için kısıtlanmıştır.
Yapılan çok sayıda bilimsel çalışma, işlenmiş gıdalar bakımından yüksek bir diyet takibinin, daha yüksek tansiyon riski ile bağlantılı olduğunu göstermektedir. Buna ek olarak işlenmiş gıda alımını bütün gıdalar lehine azaltmak, kan basıncının düşmesi ile ilişkilendirilmiştir.
İyot kısıtlı diyetin geçici olduğunu unutmamak önemlidir. Bu nedenle, kan basıncında uzun süreli değişiklikler elde etmek için işlenmiş gıda alımınızı uzun vadede en aza indirmelisiniz.
Diyet kalitesini artırabilir: Düşük iyotlu diyet, diyet kalitesinin iyileştirilmesine yardımcı olabilir. Bunun nedeni ise birçok sağlıksız gıdanın iyotlu tuz bakımından çok yüksek olmasıdır. Bu çoğunlukla fast food dediğimiz hazır yiyecekler, dondurulmuş yemekler ve cips gibi önceden paketlenmiş ürünler için geçerli olmaktadır. Bunlar yalnızca iyotlu tuz bakımından yüksek değil, aynı zamanda sağlıksız yağlar ve kaloriler bakımından da oldukça yüksektir. Bu besinler ise düşük iyot diyetinde yasak olduğu için genel diyet kalitenizi artırabilir.
Düşük İyot Diyeti Listesi
Yenecek Yiyecekler
Düşük iyot diyeti listesinde kısıtlayıcı ürünler olsa da bol miktarda sağlıklı yemek seçeneği mevcuttur. İşte sizler için hazırladığımız düşük iyot diyeti listesinde yer alan yiyecekler…
Tahıllar: Yulaf ezmesi (önceden paketlenmiş veya hazır yulaf ezmesi hariç), pirinç, kinoa, kuskus, mısır unu, bulgur, karabuğday, sade buğday makarnası veya diğer tuzsuz makarna çeşitleri.
Etler: Günde 170 grama kadar tüm taze etler.
Yumurtalar: Sadece yumurta akı.
Sebzeler: Çiğ veya dondurulmuş bezelye hariç, tuzsuz sebzeler.
Krakerler: Tuzsuz kraker çeşitleri, tuzsuz pirinç kekleri, tuzsuz pirinç krakerleri.
Kuruyemişler: Tuzsuz tüm kuruyemişler.
Unlu mamuller: Tuzsuz ekmekler, ev yapımı ekmekler veya ev yapımı unlu mamuller.
Sürülebilir ürünler: Tuzsuz fındık ezmesi, reçel, bal.
Yağlar: Soya yağları dâhil tüm bitkisel yağlar.
İçecekler: Demlenmiş kahve ve çay, su, meyve suları.
Otlar ve baharatlar: Tüm taze veya kurutulmuş otlar ve baharatlar.
NOT: Düşük iyotlu diyette bir gıda maddesine izin verilip verilmediğinden emin değilseniz, tuz içerip içermediğini görmek için içerik listesini kontrol edebilirsiniz. İyot tipik olarak çoğu gıda etiketinde yazmamaktadır bu nedenle tuz eklenmişse eğer büyük olasılıkla o iyotlu tuzdur.
Kaçınılması Gereken Yiyecekler
Düşük iyotlu diyette kaçınılması gereken yiyeceklerin listesi:
Deniz ürünleri : Tüm balıklar, kabuklu deniz ürünleri, tüm konserve balıklar (konserve ton balığı dâhil), deniz yosunu, suşi.
İşlenmiş veya kurutulmuş etler: Sosisli sandviç, tütsülenmiş etler, salam, konserve sığır eti, konserve kümes hayvanları.
Sakatat etleri: Karaciğer ve kalp dâhil tüm organ etleri.
Yumurtalar: bütün yumurta veya yumurta sarısı.
Bazı meyve ve sebzeler: Konserve, taze veya kuru fasulye ve mercimek, dondurulmuş bezelye, hazır patates püresi, fasulye veya mercimek ile konserve çorbalar, deniz yosunu.
Soya gıdaları: Tofu, edamame fasulyesi, soya sosu, soya bazlı etler.
Süt ürünleri: Yoğurt, peynir, süt (günde 30 mL’den fazla), tereyağı, krema.
Unlu mamuller: Ticari olarak pişmiş ürünler ve süt ve tereyağı gibi süt ürünleri içeren ev yapımı fırınlanmış ürünler dâhil.
Tatlılar: Çikolata, ticari olarak pişmiş ürünler, puding ve çörek otu pekmezi gibi tüm süt bazlı tatlılar.
Çeşniler ve sürülebilir ürünler: Tuzsuz çeşitler hariç tüm fındık ezmeleri, barbekü veya sıcak soslar, istiridye, balık ve soya sosu gibi Asya menşeli soslar.
Atıştırmalık yiyecekler: Tüm tuzlu kuruyemişler, cips ve tuzlu kraker gibi işlenmiş atıştırmalıklar.
Baharatlar: İyotlu sofra tuzu, iyotlu tuz, alternatif tuzlar ile baharat karışımları. Örneğin soğan tuzu, süt veya tereyağı, et suyu küpleri, hazır et suyu ihtiva eden yağlar ve diğer hazır çorbalar.
