Çocuklarla AİLE İÇİNDEKİ SAĞLIKLI İLETİŞİM NASIL SAĞLANIR?

Çocuklarla AİLE İÇİNDEKİ SAĞLIKLI İLETİŞİM NASIL SAĞLANIR?

SAĞLIKLI İLETİŞİM NASIL SAĞLANIR?

Sağlıklı bir toplum için sağlıklı aile ortamı gerekmektedir. Aile içi ilişkilerde uyum ve çatışmanın yaşanmaması için açık ve doğru bir iletişim önemli bir yer tutar. İletişim ile ihtiyaç, istekler ve endişeler ifade edilir.

Aile içi iletişim aynı zamanda çocuğun gelişimi üzerinde önemli etkiye sahip. Çocuklar aileleri tarafından sevilmeye, onaylanmaya ve bakım verilmeye ihtiyaç duyarlar. Kimi aileler bunun farkında olup yeterince iyi anne baba olma yolunda çalışırlarken, kimisi de umursamaz, geçiştirir ve önemsemezler.

Peki, nedir bu çocuklarla kurulan sağlıklı ve sağlıksız ilişki arasındaki farklar ?

Aile içi sağlıklı iletişim
Aile içindeki sağlıklı iletişim

Sağlıklı iletişim, birbirlerini dinleyen, anlayan ve çözüm getiren aile üyeleri içinde başlar. Aile içinde sağlıklı iletişimi kurabilen çocuklar gelecek yaşantılarında çevresindeki kişilerle ilişkilerinde de aynı sağlıklı iletişimi sürdüreceklerdir. Sağlıklı iletişim kurabilmek için, iyi bir dinleyici olmak, çocukların ne söylediklerine önem vermek ve konuyu birlikte tartışmak, konuşurken göz teması kurmak ve dokunmak, çocukların duygularına önem vermek ve onu anladığınızı gösterebilmek, başarıları üzerine konuşmak ve güven vermek, çocukla işbirliği yapmak önemli faktörlerdir.

Öte yandan, sağlıksız ilişki içinde olan aile bireyleri, çocuklarına duygu ve düşüncelerini paylaşabilecekleri zaman tanımazlar, çocukların konuşmaları keserler ve sordukları soruları geçiştirirler ve onların ne dediklerine saygı göstermezler. Bu tür aile ortamında büyüyen çocukların özellikleri, duygu ve düşünceleri, ihtiyaçları önemsenmez. Bunu deneyimleyen çocuklar kendini önemsiz ve değersiz hisseder, aşağılanmış duygularını yaşarlar ve bunu gelecek yaşantısına ve ilişkilerine taşırlar. Bazı aileler ise çocuğun yaptığı en ufak hatayı bile hoşgörü ile karşılamaz ve katı bir disiplin, baskıcı ve otoriter bir tutum içinde olabilirler. Bu tarz aile tutumlarından kaynaklı, çocuklar daha içine kapanık, çekingen, hata yapmaktan korkan ve kolay etki altında kalabilirler. Bazı çocuklar ise farklı tepkiler vererek daha hırçın, huysuz, isyankar ve inatçı olabilirler.

Peki aile tutumları nasıl olması gerekir?

Aile içerisinde kendini önemli ve değerli hisseden bir çocuk çevresine daha uyumlu davranışlar sergiler ve aynı zamanda daha az saldırganlık gösterir. Çocukları yargılayıcı ve sorgulayıcı bir dil kullanmak yerine daha olumlu ve yapıcı bir dil kullanmak ve koşulsuz kabul etmek çocuğun ebeveynleri ile daha rahat bir iletişim kurmasını sağlayacaktır.

Çocukla sohbet etmek, o gün nasıl hissettiğini sormak, kısacası duygu ve düşüncelerini ifade etmesi için alan yaratmak sağlıklı iletişim için önemli bir adım olacaktır. İyi bir dinleyici olmanın en önemli özelliklerinden biri, çocuğun hislerine ayna olabilme ve duygu ve düşüncelerini anlamak için onunla empati kurabilme yani kendini onun yerine koyarak düşünebilme yeteneğidir.

Çocuğun hislerine ayna olabilmek için, çocuk ebeveyn ile konuşurken, çocuğun ne söylediğini tekrar ona geri söylemeniz farkındalığı artıracağından dolayı önem taşır. Yani, burada önemli olan nokta, çocuğun söylediklerini ‘Doğru anlamış mıyım?’ gibi soru sorarak anlatılan konuyu anlayıp anlamadığınızı sağlayacaktır ve çocuğun kendisini daha iyi ifade edebilmesi açısından da önem taşımaktadır. Bu tarz karşılıklı iletişim şekli, ebeveynleri tarafından önemsenmiş ve dinlenilmiş olma duygusuna katkı sağlayacaktır.

Aynı zamanda, birlikte sohbet ederken televizyon ya da müziği kapatmak, bağırmadan, daha yumuşak, çocuğun konuştuğu ses tonunda konuşmak da önemli unsurlar arasında yer almaktadır. ‘Sen’ dili yerine ‘ben’ dilini kullanmak da inatlaşmayı ve karşıt gelme davranışının önüne engel koyacaktır.

E-bültene Abone Ol Merak etmeyin. Spam yapmayacağız.

Yazar

Uzm. Klinik Psk. Nuran Günana

2020 yılından itibaren NPIstanbul Beyin Hastanesi Çocuk ve Ergen Psikiyatri Birimi’nde uzman klinik psikolog olarak görev yapmaktadır.

İlgili Yazılar

Başka Yazı Yok

Giriş Yap