Beyaz Çay Nedir?
Beyaz çay, camellia sinensis ismi verilen bir bitkiden üretilmektedir. Özellikle son yıllarda Uzak Doğu’dan dünyaya ve ülkemize yayılan beyaz çay oldukça popülerleşmeye başladı. Beyaz çay, renksiz ve kokusuzdur. Ancak beyaz çayı bu kadar popüler hâle getiren özellikleri yalnızca bunlar değildir. Hafif bir içimi olan beyaz çay aynı zamanda oldukça sağlıklıdır. Bu yüzden de dünya genelinde oldukça değerlidir.
Aynı zamanda beyaz çay, içerisinde barındırdığı kateşin denen bir madde sayesinde tam bir antioksidan kaynağıdır.
Beyaz Çayın Faydaları Nelerdir?
Siyah çay gibi beyaz çay da camellia sinensis bitkisinden elde edilmektedir. Antioksidan bakımından beyaz çayın zengin olmasının sebebi ise çay yaprakları çay hasadından önce toplandığı için korunmuş oluyor. Bu sayede içerisinde bulunan kateşin maddesi kaybolmuyor. Ancak tek fark bu değil. Diğer farkı ise işleme yöntemleri arasındaki farktır. Bu da beyaz çaya eşsiz lezzetlerini ve aromalarını vermektedir.
Beyaz çay, bilinen üç çay arasında en az işlenmiş olanıdır. Bu nedenle bünyesinde yüksek miktarda antioksidan tutar. Bu yüzden de beyaz çay, birçok sağlık yararı ile ilişkilendirilmektedir. Örneğin, kalp hastalığı riskini azaltmaya, cildin yaşlanmasına karşı savaşmaya ve hatta kilo vermeye yardımcı olabilir.
İşte beyaz çayın 9 bilimsel destekli faydası…
Antioksidan Zengini
Beyaz çaya kateşin adı verilen bir tür polifenol yüklenir. Polifenoller ise vücutta antioksidan görevi gören bitki bazlı moleküllerdir.
Antioksidanlar ise bildiğiniz gibi hücreleri, serbest radikaller adı verilen bileşiklerin verdiği zararlardan korumakla görevlidir. Eğer vücutta çok fazla serbest radikal bulunuyorsa, vücut üzerinde zararlı etkilere sebep olabilir. İşte beyaz çay tüketimi sayesinde vücut bu serbest radikallerle savaşmak için bir kaynak bulmuş oluyor.
- Bilim insanların yapmış olduğu çalışmalar sonucu;
- Beyaz çay ekstraktının; hayvan sinir hücrelerini, hidrojen peroksit adı verilen serbest bir radikalin zarar vermesine karşı koruyabildiğini,
Beyaz çay tozunun; insan cilt hücrelerindeki serbest radikallerin, iltihaplanmayı azaltmada çok etkili olduğunu buldu.
Kalp Hastalığı Riskini Azaltabilir
Kalp hastalıkları, dünyadaki ölümlerin önde gelen nedenlerindendir. Beyaz çayda bulunan polifenoller, kalp hastalığı riskini çeşitli şekillerde azaltmaya yardımcı olabilir.
Yapılan birkaç çalışma sonucunda; polifenollerin kan damarlarını gevşetmeye ve bağışıklığı artırmaya yardımcı olabileceğini,
- Yapılan diğer çalışmalarda ise; polifenollerin kötü LDL kolesterolün okside olmasını önleyebileceğini,
- Yapılan beş çalışmanın analizlerinde ise bilim adamları; günde üç bardak ya da daha fazla beyaz çay içen kişilerin %21 daha düşük kalp hastalığı riski bulunduğunu keşfettiler.
Kilo ve Diyet Dostu
Yeşil çay gibi beyazçay da kilo vermek için genellikle akla gelen ilk çaylardır. Her iki çayda da kafein ve kateşinlere sahiptir. Birlikte, bu bileşiklerin sinerjistik bir etkisi olduğu düşünülmektedir.
Yapılan bazı çalışmalar sonucunda;
- Beyaz çay ekstraktının yağ yıkımını uyarabildiğini ve yeni yağ hücrelerinin oluşmasını önlediğini,
- Beyaz çayın metabolizmanızı %4 ila %5 oranında artırmaya yardımcı olduğunu ve günde fazladan 70 ila 100 kalori arasında kalori yakmaya eşit olduğu hesaplanmıştır.
Diş Dostu
Beyaz çay, florür, kateşinler bakımından oldukça zengindir. Bu kombinasyon, bakteri ve şekerle savaşarak dişlerin güçlendirilmesine yardımcı etken görevini üstlenirler.
- Florür; dişleri, şekerle ve bakterilerin asit saldırılarına karşı korur ve diş boşluklarının önlenmesine yardımcı olur,
- Kateşinler; dişlerde plak bakterilerinin büyümesini engellemeye yardımcı olur.
Kanserle Savaşır
Bilindiği üzere dünyadaki ölümlerin büyük bir çoğunluğu kansere bağlı olmaktadır. Bilim insanlarının yaptıkları bazı deneyler sonucu;
- Beyaz çayın, antikanser etkilere sahip olduğu,
- Beyaz çay ekstresinin, çeşitli akciğer kanserlerinde hücre ölümünü tetiklediği tespit edilmiştir.
Ayrıca yapılan başka bir deneyde; beyaz çayın kolon kanseri hücreleri üzerindeki etkilerini inceledi ve beyazçay ekstresinin kolon kanseri hücrelerinin büyümesini bastırdığı ve bunların yayılmasının önlendiği bulundu.
İnsülin Direnci Riskini Azaltabilir
İnsülin, besin maddelerinin daha sonra kullanılmak üzere saklanacak veya depolanacak hücrelere taşınmasına yardımcı olur. Yüksek şeker tüketimi de dahil olmak üzere çeşitli faktörlerin bir sonucu olarak, bazı insanların sistemi insüline cevap vermez. Buna da insülin direnci adı verilmiştir.
Dünyada en çok yaygın olan hastalıklardan biri de insülin direncidir ve tip 2 diyabet, kalp hastalığı, metabolik sendrom da dahil olmak üzere birçok kronik sağlık durumu ile bağlantılıdır.
Son dönemde yapılan çalışmalar sonucunda, beyaz çayda bulunan polifenollerin, insülin direnci riskini azaltabileceği bulunmuştur.
- 17 çalışma ve bin yüz kişi üzerinde yapılan testler sonucunda bilim adamları; polifenoller gibi çayların içindeki moleküllerin kan şekeri ve insülin seviyelerini önemli ölçüde azalttığını buldular.
Osteoporoza Karşı Koruyabilir
Amerika’da yapılan testler sonucu 50 yaşını geçkin 44 milyon insanda osteoporoz görülmüştür. Osteoporoz ise, kemiklerin içinin boşalması ve gözenekli bir hâle gelmesidir. Bu yüzden insanlarda kemik kırılması ve yaşam standartlarında azalma gözlemlenmektedir.
- Yapılan çalışmalar neticesinde; serbest radikaller ve kronik inflamasyonun, osteoporozu hızlandırabileceği,
- Bu iki faktörün, kemik büyümesine yardımcı olan ve kemikleri parçalayan hücreleri destekleyen hücreleri baskılayabildiği gözlemlenmiş,
- Beyaz çayda diğer çay türlerine kıyasla daha fazla bulunan kateşinlerin ise bu risk faktörleriyle savaştığı gözlemlenmiştir.
Cilt Yaşlanmasına Karşı Etkili
Bildiğiniz üzere cilt yaşlanması iki şekilde gerçekleşmektedir.
- İç yaşlanma (doğal yaşlanma); bazı enzimler ve serbest radikallerin vücutta oluşturduğu çeşitli hasarlar.
- Dış yaşlanma (çevresel faktörler); güneşten gelen zararlı UV ışınları zamanla cildi yaşlandırır.
Beyaz çayda bulunan bileşikler ise cildinizin hem iç hem de dış yaşlanmaya karşı korumasına yardımcı olmaktadır. Yapılan çalışmalar neticesinde bilim insanları;
Cilt üzerinde uygulanan beyazçay ekstraktının, güneşin zararlı UV ışınlarına karşı cildin korunmaya yardımcı olduğunu göstermiştir.
Parkinson ve Alzheimer’a Karşı Yardımcı
Beyaz çayda bulunan Polifenol EGCG gibi bazı bileşikler, insanların parkinson ve alzheimer hastalığına yakalanma riskini azaltabilir. Yapılan bazı deneyler sonucu;
- Hayvalar üzerinde yapılan bazı deneylerde EGCG’nin, serbest radikalleri baskılayabildiğini, iltihabı azaltabildiğini göstermiştir.
- Yapılan bazı test tüpü çalışmalarında ise EGCG’nin, proteinlerin uygun olmayan bir şekilde katlanmasını ve kümelenmesini önleyebildiğini göstermiştir. Yanlış katlanmış ve kümelenmiş proteinler iltihaplanmayı teşvik edebilir ve beyindeki sinirlere zarar verebilir. Bu yüzden de insanlar hem parkinson hem de alzheimer hastalığına yakalanabilir.
Bilim insanlarının yaptığı bazı insan deneylerinde ise;
- 5.600’den fazla kişiye yapılan testler sonucunda, beyazçay içen kişilerin beyazçay içmeyenlere göre parkinson hastalığına yakalanma riskinin %15 daha düşük olduğu sonucuna varmıştır.
- 52.500’den fazla kişiye yapılan testler sonucunda ise, her gün beyazçay içenlerin, alzheimer hastalığı gibi beyin hastalıklarına yakalanma riskini %35 daha düşük olarak hesaplamışlardır.
Beyaz Çay Nasıl Hazırlanır?
Beyaz çay sağlıklı olduğu kadar kolay hazırlanır yönüyle de tercih edilmektedir. Peki beyaz çay nasıl hazırlanır? İşte beyazçay hazırlamanın yolu;
- Bir tencereye ya da çaydanlığa beyazçay ekleyin,
- Beyazçay yapraklarının üzerine sıcak su dökün,
- Yaprakların 5 ila 8 dakika kadar demlenmesin, bekleyin,
- Son olarak süzün ve çayı servis edin.
Beyazçay servis ederken şu anekdotlara dikkat etmeye özen gösterin;
- Su sıcaklığı 75-85 °C olmalı,
- Kaynar su kullanmaktan kaçının çünkü beyaz çayın lezzetini bozar,
- Suyu kaynama noktasına getirin sonra 1-2 dakika soğumasını bekleyin,
- İsterseniz daha kuru yapraklar ekleyerek daha güçlü aromatik tatlar elde edebilirsiniz.
Beyaz Çay Nerede Bulunur?
Lezzetli, sağlıklı ve ferahlatıcı tadı olan beyaz çayı internetten, aktardan veya yerel sağlık gıda mağazalarından tedarik edebilirsiniz.