Matcha nedir?
Matcha; Japonların kuru çay yapraklarından yaptığı bir tür yeşil çaydır. Biraz acı, bitkisel bir tada sahiptir. Matcha yapraklarının yüksek klorofil seviyelerinden kaynaklanan canlı yeşil bir renge sahiptir.
Matcha yüzyıllardır geleneksel Japon çay törenlerinin temel taşıdır, ancak son yıllarda ortaya çıkarılan sağlık yararları neticesinde, dünyada da oldukça popüler bir hâle geldi. Yeşil çay, bilindiği gibi bir antioksidan kaynağıdır. Matcha içtiğinizde, antioksidanlar kan basıncınızı düşürebilir, kalp hastalığı riskinizi azaltabilir ve hatta metabolizmanızı artırabilir.
Matcha Çayı Nasıl Yapılır?
Matcha’nın sağlığımıza birçok yararını saydık. Matcha çayının tadı lezzetlidir. Fincana 1-2 çay kaşığı (2–4 gram) matcha tozu, 59 ml sıcak su ekleyerek ve bir bambu çırpma teli ile karıştırarak geleneksel matcha çayı yapabilirsiniz. Eğer acı gelirse birkaç damla akçaağaç şurubu veya bal ekleyebilirsiniz.
Malzemeler;
- ¼ çay kaşığı matcha
- Kaynar su
- İsteğe bağlı, buğulanmış süt, badem sütü, yulaf sütü, hindistan cevizi sütü, inek sütü v.b.
- İsteğe bağlı, akçaağaç şurubu, bal veya diğer tatlandırıcı.
Hazırlanış;
Daha yumuşak içimli bir çay için, tozu yarım çay kaşığı (1 gram) azaltın ve 89-118 ml sıcak su ile karıştırın.
Daha yoğun bir versiyonu tercih ederseniz, 2 çay kaşığı (4 gram) tozu sadece 30 ml suyla birleştirin.
Matchayı yalnızca çay yapımında değil en sevdiğiniz tariflerin besin içeriğini artırmak için de kullanabilirsiniz. Örneğin;
- Matchalatte,
- Matchapuding,
- Matchaprotein smoothie yapmayı deneyebilirsiniz.
NOT: Matchanın tolere edilebilir alımı belirsizdir ve bireye bağlıdır. Matchayı ölçülü bir şekilde tükettiğinizden emin olun. Günde 1-2 bardaktan fazla içmenizi tavsiye etmeyiz. Herhangi bir yan etkisi olması durumunda doktorunuza danışmayı ihmal etmeyin.
Matcha Çayının Sağlığa Kanıtlanmış 6 Faydası
Matcha, yeşil çay gibi camellia sinensis bitkisinden gelmektedir. Bununla birlikte benzersiz bir besin profiline sahiptir. Çiftçiler, doğrudan güneş ışığından kaçınmak için hasattan 20-30 gün önce çay bitkilerini örterek matcha yetiştirirler. Bu, klorofil üretimini, amino asit içeriğini artırır ve bitkiye daha koyu yeşil bir ton verir. Çay yaprakları hasat edildikten sonra saplar ve damarlar çıkarılır ve yapraklar matcha olarak bilinen ince bir toz hâline getirilir. Matcha, tüm çay yaprağındaki besin maddelerini içerir, bu da genellikle yeşil çayda bulunandan daha fazla miktarda kafein ve antioksidan ile sonuçlanır.
Yapılan araştırmalar sonucu matcha;
- Karaciğeri korur,
- Kalp sağlığını korur,
- Kilo kaybına yardımcı olur.
İşte matcha çayının bilime dayalı 6 sağlık faydası.
1. Antioksidan zengini
Matcha, hücre hasarını azaltabilen ve kronik hastalığı önleyebilen konsantre miktarda antioksidan içermektedir. Matcha, doğal antioksidanlar olarak işlev gören kateşinler açısından zengindir.
Antioksidanlar, hücrelere zarar verebilecek ve kronik hastalığa neden olabilecek bileşikler olan zararlı serbest radikalleri stabilize etmeye yardımcı olur, antioksidan alımınızı artırabilir bu da hücre hasarını önlemeye ve hatta birkaç kronik hastalık riskinizi azaltmaya yardımcı olabilir.
Bilim insanlarının tahminine göre matchadaki kateşinlerin sayısı diğer yeşil çay türlerinden 137 kat daha fazladır. Yapılan bir çalışma sonucu, farelere matcha takviyeleri verilmesinin serbest radikallerin neden olduğu hasarı azalttığını ve antioksidan aktivitenin arttığını göstermiştir.
2. Kilo vermenize yardımcı
Yapılan bazı çalışmalar, yeşil çay ekstraktının metabolizmayı ve yağ yakımını artırmaya yardımcı olduğunu göstermiştir. Bu da kilo kaybına yardımcı olabildiği anlamını taşımaktadır. Yeşil çay, kilo kaybını artırma kabiliyeti ile bilinir. Yapılan çalışmalar, enerji tüketimini ve yağ yakımını artırmak için metabolizmayı hızlandırmaya yardımcı olabileceğini göstermektedir. Küçük bir çalışma, ılımlı egzersiz sırasında yeşil çay ekstresi almanın yağ yakımını %17 artırdığını gösterdi.
- 14 kişide yapılan bir başka çalışmada, yeşil çay özü içeren bir takviyenin alınmasının enerji harcamasını önemli ölçüde artırdığı bulunmuştur.
- 11 kişide ise yeşil çayın vücut ağırlığını azalttığını ve kilo kaybını korumaya yardımcı olduğunu göstermiştir.
3. Beyin fonksiyonunu artırır
Matcha’nın dikkat, hafıza ve reaksiyon süresini geliştirdiği bulunmuştur. Ayrıca matcha, beyin fonksiyonunun çeşitli yönlerini iyileştirebilen kafein ve L-theanine içermektedir. Yapılan bazı araştırmalar, matcha’daki bileşenlerin, beyin fonksiyonunu geliştirmeye yardımcı olabileceğini göstermektedir. Matcha, yeşil çaydan daha konsantre bir miktarda kafein içerir ve yarım çay kaşığı (yaklaşık 1 gram) matcha tozu başına 35 mg kafein içerir. Matcha ayrıca, kafeinin etkilerini değiştiren, uyanıklığı artıran ve kafein tüketimini takip edebilecek enerji seviyelerinde çarpışmayı önlemeye yardımcı olan L-theanine adlı bir bileşik içerir. L-theanine’nin beyindeki alfa dalgası aktivitesini artırdığı, bunun da gevşemeyi ve stres seviyelerini azaltmaya yardımcı olduğu bulunmuştur.
23 kişi üzerinden yapılan bir çalışma da bazı katılımcılar ya matcha çayı ya da 4 gram matcha içeren bir bar, kontrol grubu ise plasebo çayı ya da bar tüketiyordu. Araştırmacılar, matchanın plaseboya kıyasla dikkat, reaksiyon süresi ve bellekte iyileşmelere neden olduğunu buldular. Bir başka küçük çalışma, 2 ay boyunca günde 2 gram yeşil çay tozu tüketmenin yaşlı insanlarda beyin fonksiyonlarını iyileştirmeye yardımcı olduğunu gösterdi.
4. Karaciğeri korumaya yardımcı olabilir
Karaciğer sağlık için hayati öneme sahiptir.
Karaciğer, toksinleri temizlemede, ilaçları metabolize etmede ve besinleri işlemede merkezi bir rol oynar. Yapılan bazı araştırmalar matchanın karaciğer sağlığını korumaya yardımcı olabileceğini bulmuştur.
Yapılan bir çalışma sonucu, diyabetik sıçanlara 16 hafta boyunca matcha verildi ve matchanı, hem böbreklere hem de karaciğere zarar gelmesini önlemeye yardımcı olduğu bulundu.
Başka bir çalışma ise; 90 gün boyunca günde 500 mg yeşil çay ekstresi, alkolsüz yağlı karaciğer hastalığı olan 80 kişiye verildi. 12 hafta sonra yeşil çay ekstresi, karaciğer enzim seviyelerini önemli ölçüde azalttı. Çalışmanın analizi, yeşil çay içmenin karaciğer hastalığı riskini azaltmaya yardımcı olduğu yönünde olmuştur.
5. Kanser düşmanı
Matcha, test tüpü ve hayvan çalışmalarında, kanserin önlenmesi ile bağlantılı olanlar da dahil olmak üzere sağlığı destekleyen bileşiklerle sahiptir. Matcha, güçlü anti-kanser özelliklerine sahip olduğu gösterilen bir tür kateşin olan epigallokateşin-3-gallatta (EGCG) özellikle yüksektir.
Yapılan bir test tüpü çalışması, matchadaki EGCG’nin prostat kanseri hücrelerini öldürmeye yardımcı olduğunu göstermiştir.
Bir başka test tüpü çalışması, EGCG’nin cilt, akciğer ve karaciğer kanserine karşı etkili olduğunu göstermiştir.
Yapılan bir çalışma ise, yeşil çay ekstresinin tümör boyutunu azalttığı ve sıçanlarda meme kanseri hücrelerinin büyümesini yavaşlattığını bulmuştur.
6. Kalp dostu
Kalp hastalığı, dünyadaki ölüm nedenlerinin başlarında yer almaktadır. 35 yaşın üzerindeki insanlarda meydana gelen ölümlerin yaklaşık üçte biri kalp hastalıklarından oluşturmaktadır. Yeşil çayın trigliseritlerin yanı sıra toplam ve “kötü” LDL kolesterol seviyelerini azaltmaktadır. Ayrıca kalp hastalığına karşı koruyabilecek başka bir faktör olan LDL kolesterolün oksidasyonunu önlemeye yardımcı olabilir.
Yapılan bazı çalışmalar, yeşil çay içmenin kalp hastalığına karşı korunmaya yardımcı olabileceğini göstermiştir.
Gözlemsel çalışmalar ise, yeşil çay içmenin azalmış kalp hastalığı ve inme riski ile ilişkili olduğunu göstermiştir. Çok yönlü bir diyet ve sağlıklı bir yaşam tarzı ile birleştirildiğinde, matcha içmek kalbinizin sağlıklı kalmasına ve hastalığa karşı korunmasına yardımcı olabilir.
