Köpekbalığı Karaciğeri Yağı Nedir?
Köpekbalığı karaciğer yağı (SLO), derin deniz köpekbalığı başta olmak üzere bazı köpekbalıklarının karaciğerlerinden elde edilen yağdır. Eski zamanlardan beri İskandinav halk tıbbında karaciğer yağı, yaraları iyileştirmek, kanser, kalp hastalığı ve kısırlık gibi farklı birçok rahatsızlığın tedavisi için kullanılmaktaydı.
Günümüzde de hâlâ popüler olarak aynı sağlık yararlarını sağlamayı vaat eden bir besin takviyesi türüdür. Köpekbalığında sağlık açısından farklı birçok faydalı yüksek alkilgliserol (AKG), skualen ve omega-3 çoklu doymamış yağ asidi (PUFA) bulunmaktadır. Karaciğer yağı, koyu sarı ve kahverengi tonlarına sahip ve keskin bir aroması vardır.
Köpekbalığı Karaciğeri Yağı Faydaları
1. Antikanser Özellikleri: Alkilgliserol (AKG); kemik iliği, dalak ve karaciğer gibi kan oluşturan organlarda bulunan bir yağ türüdür. Köpekbalığı karaciğeri yağının yanı sıra bu, anne sütü ve kırmızı kan hücrelerinde de bol miktarda bulunmaktadır.
Yapılan bazı çalışmalarda alkilgliserolün, makrofajı aktive ederek ve anti-anjiyogenez etkileri uygulayarak anti-tümör potansiyeli sunabileceğini göstermiştir. Makrofajlar, kanserli hücreler dâhil olmak üzere kusurlu hücreleri sindiren bir tür beyaz kan hücreleridir. Bu, anti-tümör savunmasında temel kabul edilmektedir.
2. Bağışıklık Sistemini Güçlendirmesi: Yağdaki alkilgliserol, makrofajları aktive etmektedir. Aynı zamanda antikor üretimini uyararak bağışıklık sisteminin koruyucu rolüne katkıda bulunan proteinler olan Fc reseptörlerinin işlevini geliştirmektedirler.
Yapılan bir deneyde; ameliyattan önce ve sonra günde iki kez 500 mg saf alkilgliserol kapsülü verilen 40 yaşlı yetişkin, 4 haftada antikor seviyelerini önemli ölçüde artırmıştır. İltihaplanma düzeyinde ve komplikasyon başlangıcında ise azalma görüşmüştür.
3. Kalp Sağlığı Dostu: Köpekbalığı karaciğeri takviyesi almak kalp sağlığı üzerinde olumlu etkiler yaratmaktadır. Yağda bulunan omega-3, kalp hastalığı riskini azaltmaktadır.
4. Diğer Potansiyel Faydaları:
Köpekbalığı karaciğeri yağında bulunan AKG’ler, skualen ve omega-3 PUFA’lar, aşağıdaki sağlık yararlarına neden olabilmektedir;
- Doğurganlığı Artırabilir: Yapılan hayvan çalışmalarında, karaciğer yağındaki AKG’lerin, sperm hareketliliğini ve hızını artırabileceğini göstermiştir.
- Cilt Sağlığı Faydaları: Skualen, cilt yağı veya sebumun baskın bir bileşenidir. Cildin nemlenmesi sağlar ve cildi ultraviyole ışın hasarlarından korur.
- Radyasyon Hastalıklarını Önleyebilir: Yağdaki AKG’ler, radyasyon tedavisinin neden olduğu doku hasarı gibi yaralanmaları önemli ölçüde azaltabilmektedir.
- Ağız Ülserlerini Azaltabilir: Köpekbalığı karaciğeri yağı, bağışıklık sistemi üzerinde son derece yararlı etkiler göstermektedir. Örneğin tekrarlayan ağız ülserlerinin görünümünü önemli ölçüde azaltabilmektedir.
Köpekbalığı Karaciğeri Yağı Yan Etkileri
Yapılan bazı araştırmalar, karaciğer yağının yüksek dozlarda tüketilmesi sonucu kan kolesterol seviyeleri üzerindeki etkisini göstermiştir. Bu nedenle, kalp hastalığı olan kişilerin bir doktora danışmadan köpekbalığı karaciğeri yağı takviyesi almaması gerekmektedir.
Köpekbalıkları ağır metal kontaminasyonuna, cıva kontaminasyonuna eğilimli balıklardır. Araştırmalar bu metallerin daha çok köpekbalıklarının kas dokusunda ve yüzgeçlerde biriktiğini göstermiştir. Yine bu yüzden de tüketimi dikkatli yapılmalıdır.
Köpekbalığı Karaciğeri Yağının Saklama Koşulları
Omega-3 PUFA içeriği nedeniyle köpekbalığı karaciğeri yağı, oksidasyona oldukça yatkındır. Bu da kolayca bozulabileceği anlamına gelmektedir.
Bozuk omega-3 takviyeleri, sağlık yararlarını kaybederler ve zararlı sağlık etkilerine neden olurlar.
Karaciğer takviyesinin tazeliğini kaybetmesine neden olan bazı nedenler arasında;
- Işık,
- Isı,
- Oksijen yer almaktadır.
Bu nedenle aldığınız takviyeleri ısıdan, ışıktan ve havadan uzak tutmalısınız. Çoğu omega-3 takviyesi, açıldıktan sonra yaklaşık 3 ay içerisinde tüketilmelidir. Bununla birlikte saklama koşulları genellikle 4° C ‘de 1 ay olarak sunulmaktadır.
Köpekbalığı Karaciğeri Yağının Kullanım Koşulları
Uygun dozajı veya bunun ne kadar süreyle ekleneceği konusunda en doğru bilgiyi sizin güncel sağlık bilgilerinize ve kan değerlerinize göre doktorunuz verecektir. Çünkü kullanım koşulları mevcut koşullara bağlı olarak değişkenlik gösterebilir.
Köpekbalığı Karaciğeri Yağı Kullanımında Aşırı doz
Kalp sağlığı için faydalı olmasına rağmen yapılan bazı çalışmalar günde 15 gram veya daha fazla potansiyel köpekbalığı karaciğeri yağı tüketiminin kan kolesterol seviyelerini artırabileceğini ve HDL (iyi) kolesterol seviyelerini düşürebileceğini göstermektedir. Yani günde 15 gramdan fazla olan yağ takviyesi aşırı doz kabul edilebilir.
