Vücudumuz çinkoyu birçok şekilde kullanmaktadır. Çinko, vücudumuzdaki tüm hücrelerde bulunur ancak genellikle karaciğer, böbrekler, pankreas, kemikler ve kaslarda yüksek konsantrasyonlarda bulunur. Vücudumuzun bu kısımlarının her biri, çinkodan farklı şekillerde yararlanırlar.
Sisteminize ek olarak çinko takviyeleri almak için formüle edilmiş tabletler veya çözeltiler bulunmaktadır. Diyetinizde, özellikle günümüzde yaşadığımız telaşlı ve aceleci yaşamlarda yeterli miktarda çinko almak zor olabilir. Özellikle seçici yeme alışkanlığı olan çocuklarda kolayca çinko eksikliği görülebilir. Çinkoyu ek bir hap veya çözelti olarak alabilir, normal sağlıklı beslenmenizle birlikte sağlıklı çinko seviyelerinizi koruyabilirsiniz.
Eğer çinko araştırmasına yeni başladıysanız, bu yazımız sizin için ilham verici olabilir. Muhtemelen farklı türde çinko takviyeleri olduğunu biliyorsunuzdur. Sadece çinko alımının farklı yöntemleri değil, aynı zamanda çinko bileşeninin farklı formları da mevcuttur.
Bilim insanları farklı çinko türleri üzerinde birçok araştırma yapmıştır. Bu yüzden unutmayın ki, çinkonun herkese uyan bir çözümü yoktur. Farklı çinko türleri, içeriklerine ve kullanımlarına bağlı olarak farklı etkilere sahiptir. Her zaman kendi kişisel ihtiyaçlarınız için en iyi çinko takviyesini aramalısınız. Bunu göz önünde bulundurarak, piyasada kullanabileceğiniz farklı çinko formları bulunmaktadır ancak ilk yapmanız gereken hangi türde çinkoya ihtiyacınız olduğunu belirlemektir. Bunun için önce doktorunuza danışıp bir test yaptırarak doktor kontrolünde çinko alımınızı başlatabilirsiniz.
Önden bilgi edinmeniz amacıyla gelin şimdi çinko çeşitleri ve kimlerin çinko takviyelerine ihtiyacı olabileceğine birlikte göz atalım…
Çinko Takviyeleri
Hap ve Tabletler
Ağızdan alınan bu haplar midede çözülür ve daha sonra kan dolaşımınızca emilir. Çinko almanın en popüler yollarından biridir ve genellikle bağışıklık sistemini güçlendirmek için faydalıdır. Bazı tabletler, ilave vitaminler ve mineraller gibi ekstra bileşenler de içermektedir. Diğerleri hipoalerjenik bir formüle sahiptir.
Sıvı Çözeltiler
Sıvı çözeltiler, normal bir su veya meyve suyuna ekleyebileceğiniz damlalardır. Bu, hap almak istemeyen çocuklar için iyi bir çözümdür. Ayrıca bir şişe suya birkaç damla damlatabileceğiniz ve çinkounuzu gün boyu istediğiniz zaman kolayca alabileceğiniz anlamına da gelir.
Çinko Çeşitleri Nelerdir
Zinc Orotat
Orotik asit olan bu çinko formu vücutta ve hücre zarlarında kolayca emilir. Bu, vücuttaki oksidanlarla savaşmak için en iyi çinko formlarından biridir. Kolay emilimi, vücutta daha yüksek çinko konsantrasyonlarına yol açarak doğal antioksidan etkilerini artırır. Bu doğal antioksidan etkiler, metabolize edici özelliklerle birleştiğinde, toksinleri sisteminizden temizlemek için mükemmeldir. Detoks yapmayı düşünüyorsanız eğer çinko orotat ideal olabilir. Karaciğeri korurken, alkolü vücuttan etkili bir şekilde metabolize ettiği kanıtlanmıştır.
Karaciğeri de koruyarak zinc orotat, aslında uzun süreli karaciğer hasarını önleyebilir. Ayrıca böbrekleri ve kalbi, kolesterol gibi istenmeyen maddelerden de koruyabilir.
Muhtemelen en iyi çinko formudur. İyileşmeye yardımcı olan formülü ile zinc orotat, cilt rahatsızlığından muzdarip herkes için iyi birer takviye olabilir. Ayrıca toksinleri metabolize etmeye ve vücuttaki oksidanlarla savaşmaya yardımcı olarak sizi sağlıklı ve genç tutar.
Şelatlı Çinko
Şelatlı, çinkonun organik bir moleküle genellikle de bir amino aside bağlandığı anlamına gelir. zinc vücutta kendi başına kolayca emilmez. Organik bir bileşiğe tutturulması, vücudun çinkoyu sisteminizce daha kolay emmesini sağlar. zinc, zıt yüklü molekülü sıkı bir bağ kullanarak çekmek için elektriksel olarak yüklenir. Bu aynı zamanda çinkonun gücünü artırabilir. Çinkonun şelatlandığı farklı asitlerin farklı etkileri olabilir.
Çinko Glukonat
Akne tedavisi için tavsiye edilen en popüler çinko formlarından biri. Doğal iyileştirici özelliklere sahiptir. Vücuda yeni hücrelerin inşasında yardımcı olur. Bu nedenle piyasadaki en popüler çinko türlerinden biri olmakla birlikte bu tür, vücudun emmesi için zor olan zinc formlarından biridir ve bazı insanların doğrudan cildine uygulamasına neden olur ancak bunun daha etkili olduğuna dair bir kanıt yok. Hasarlı cilde uygulama, yaranın iyileşmesini bile durdurabilir.
Bununla birlikte uygun dozajda oral yoldan alındığında çok etkili olduğu kanıtlanmıştır. Antibiyotikler de dâhil olmak üzere bazı ilaçlarla etkileşime girebilir, bu nedenle bu takviyeyi kullanmadan önce kesinlikle doktorunuza danışmanız önerilir.
Çinko oksit
Genellikle topikal formüllerde kullanılan bu tür cilt için uygulamaları olan başka bir çinko formülüdür. UV engelleme özellikleri nedeniyle belki de güneş koruyucu madde olarak listelendiğini görmüş olabilirsiniz. Bu zinc formunun cilt koşulları üzerinde herhangi bir etkisi olup olmadığı henüz kanıtlanmamıştır. Daha çok belirsizlik hakimdir. Bazı testler olumlu sonuçlar verdi ancak bazı testler de olumsuz sonuçlandı.
NOT: Bu tür genellikle diyet takviyelerinde kullanılan bir zinc türü değildir. Çünkü inorganik doğası metabolizmayı zorlaştırır.
Zinc Asetat
Bu zinc formunun belirli kullanımları vardır. Genel olarak dengeli beslenmenin bir parçası olmak yerine belirli durumlar için tedavi olarak kullanılmaktadır.
Çinko Takviyesinden Kimler Yararlanmalıdır?
Aslında hemen herkes çinko takviyesi almaktan bir dereceye kadar yararlanabilir. Bağışıklık sistemini güçlendiren ve iyileşmesine teşvik eden zinc, sağlıklı bir vücudun önemli bir parçasıdır. Kemiklerde ve kaslarda sağlıklı büyüme için gerekli olduğundan dolayı çocuk diyetlerinin de hayati bir parçasıdır. İşte çinko takviyesinin yardımcı olabileceği koşullar…
Hamile Kadınlar
Zinc, vücudumuzdaki her hücrenin yapı taşları olan DNA ve RNA’nın oluşturulmasında hayati önem taşır. zinc bağışıklık sistemini güçlendirir ve annenin ve fetüsün sağlıklı kalmasına yardımcı olur. Ayrıca normal fetal gelişimde de yardımcı olacaktır. Yeterli zinc olmadan, normal fetal gelişim gecikebilir.
NOT: Hamilelik sırasında takviyeye başlamadan önce doktorunuza danışın.
Kalp Hastaları
Bazı çinko formlarının, özellikle çinko orotatın, kalp hastalığını azaltmada ve önlemede etkili olduğu kanıtlanmıştır. zinc yalnızca vücudunuzun enfeksiyonlarla savaşmasına yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda kolesterolü de metabolize eder.
Çocuklar
Çocukların daha az miktarda çinkoya ihtiyacı olmasına rağmen, sağlıklı büyüyebilmeleri için çok önemlidir. Seçici beslenen çocukların yeterli miktarda zinc almaları zor olabilir. Birçok çocuk, bir tabak lahana yememek için küçük bir hap veya damla solüsyon içmeyi daha çok kabul etmektedir.
Bağışıklık Sistemi Bozukluğu
Çinkonun en iyi özelliklerinden birisi de bağışıklık sistemini güçlendirmesidir. Bağışıklık sisteminizin enfeksiyonları ve hatta kanserli hücreleri yok etmesine yardımcı olmak ve birçok hastalığa karşı ilk savunma görevi görmesi için çinko tavsiye edilir. Kendinizi her zaman soğuk algınlığı ile hasta olmuş buluyorsanız eğer zinc bu süreyi birkaç gün azaltabilir. zinc genellikle bağışıklık sistemi zayıf olan herkes için tavsiye edilir. Bağışıklık yetersizliğiniz varsa, doktorunuza zinc seviyenizi artırmanın yardımcı olup olmayacağını sorabilirsiniz.
Sindirim Sorunları
Mide bozukluğunuz ve sindirim probleminiz varsa eğer zinc takviyesi almak sindirim sıkıntınızı hafifletmeye yardımcı olabilir. zinc, düzenli kullanımla sindirim sorunlarını tamamen ortadan kaldırabilir. Normalde iyileştirilmesi zor olan mide ülserlerine bile oral çinko kullanımı yardımcı olur ve önleyebilir.
Üreme sağlığı
Hem erkeklerde hem de kadınlarda üreme sağlığına zinc yardımcı olabilir. Kadınlarda hamileliğe faydası henüz tartışılsa da erkeklerde prostat korumasında fayda sağlamaktadır. Erkeklerde uzun süreli zinc kullanımı sayesinde prostat ve testis hastalıklarının ortaya çıkmasında bir azalma görülmüştür.
Sporcular
Güçlü bir bağışıklık sistemi, yüksek fiziksel durumda kalması gereken sporcular için oldukça önemlidir. Çinkonun büyümeyi teşvik edici özellikleri özellikle sporcuların antrenmanında çok yararlıdır. Düzenli zinc takviyeleri almanın, kas gücünü oluşturmaya yardımcı olduğunu göstermiştir.
Makula Dejenerasyonu (Göz Sağlığı)
Yaşa bağlı görme kaybı yaşayan herkes için çinko takviyesi almak faydalı olabilir. Çinkonun, gözde yaşa bağlı dejenerasyonun önlenmesinde inanılmaz derecede etkili olduğu kanıtlanmıştır. Çinkonun katarakt ve gece körlüğünü önlediğine dair kanıtlar elde edilmiştir.
NOT: Bu yazımızda sadece en yararlı ve en az yan etkisi olan zinc formlarını seçtik. Birçok farklı zinc türü vardır ve neredeyse hepsi oldukça yararlıdır. Ancak vücudunuzun hangi çinko türüne ihtiyacı olduğunu belirlemeniz için herhangi bir zinc takviyesi almadan önce lütfen doktorunuza danışınız.