Folik Asit Eksikliği
Folik asit nedir? Folik asit, B vitamini türevlerinden biridir ve suda çözünür.Folik asidin suda çözülmesi özelliği, vücudun yağ dokularında depolanamadığı anlamına gelmektedir. Bu nedenle de vücutta kullanılmayan fazla folik asit, idrar yolu ile vücuttan atılmaktadır. Bu sebeple folik asit eksikliği yaşanan bir diyette yalnızca birkaç hafta sonra kan seviyelerindeki folik asit düşmeye başlar. Folik asit eksikliği, bazı sebeplerden dolayı yaşanabilmektedir.
İşte folik asit eksikliğine sebep olan faktörler…
- Aşırı alkol tüketimi,
- Sebze ve meyveleri yüksek ateşte uzun süre pişirilmesi ve tüketilmesi (Folat asit, ısı ile kolayca yok olabilmektedir),
- Hemolitik anemiler,
- Fenitoin, sulfasalazin veya trimetoprim sülfametoksazol gibi bazı ilaçlar,
- Sağlıksız bir diyet ve yaşam koşulları,
- Yeterince taze meyve ve sebze tüketmemek,
- Böbrek diyalizi.
Folik Asit Eksikliği Belirtileri
Folik asit eksikliği belirtileri ise aşağıda yer verdiğimiz maddeleri içerebilmektedir. İşte folik asit eksikliği belirtileri;
- İshal
- Mide bulantısı
- Kusma
- Karın ağrısı
- Kilo kaybı
- Baş ağrısı
- Baş dönmesi
- Nefes darlığı
- Solukluk
- Kaslarda güçsüzlük
- Yorgunluk
- Uyuşukluk
- Halsizlik
- Sinirlilik
- Büyümede yavaşlama
- Nörolojik sorunlar (batma, karıncalanma veya yanma hissi vb.)
- Psikolojik sorunlar (depresyon, zihinsel karışıklık, hafıza problemleri, yargılama ve anlama problemleri vb.)
Folik Asit Eksikliğinde daha az görülen bazı belirtiler ise aşağıdaki gibidir;
- Taşikardi (hızlı kalp atışı)
- Takipne (Hızlı nefes alıp verme)
- Ciltte iltihaplanma, kızarıklık ve pullanma gibi problemler
- Yutkunmada rahatsızlık ve yutma esnasında ağrılar
- Ağız etrafında oluşan çatlaklar
- Ağızda ülser şeklinde beliren kanamalı yaralar
- Dilde pürüzsüzleşme ve hassasiyet hissi
- Dinlemekle duyulan kalp üfürümü sesi
Folik Asit Yan Etkileri
Folik asit formları sentetik olarak elde edilebilmektedir ve vitamin takviyesi olarak kullanılabilmektedir. Bazen folik asit takviyesi alındıktan sonra insanlarda çeşitli yan etkiler görülebilmektedir. Örneğin alerjiye bağlı kurdeşen, nefes darlığı, yüz, dudaklar, dil veya boğazda şişmeler oluşabilir. Eğer kişide bu belirtiler gelişirse derhal acil yardım alınmalıdır çünkü bunlar ölümcül sonuçlar doğurabilecek olan ciddi yan etkilerdir. Folik asit takviyesi alımında görülen en sık yan etkiler ise şunları içerebilmektedir;
- Mide bulantısı
- İştah kaybı
- Gaz
- Şişkinlik
- Ağızda hoş olmayan bir tat
- Vücutta kızarıklık
- Uyku problemi
- Depresyon
- Heyecanlı veya huzursuz hissetmek
Folik Asit Hapı Takviyesi
Folik asit takviyeleri ağızdan tablet ya da kapsül formunda, cilt altı ya da kas içi enjeksiyonları şekilde olabilmektedir. En sık tercih edilen folik asit takviyesi ise genellikle ağız yoluyla alınandır. Folik asit hapı takviyesi ise genellikle;
- Folat eksikliğine bağlı oluşan kansızlıkta,
- Hamilelikten önce, hamilelik esnasında ve hamilelik sonrasında diyet gereksinimlerine yardımcı olmak için,
- Hamilelik öncesi baba adayına takviye sağlamak için verilmektedir.
Anne-baba olmak isteyen çiftler, hamilelikten önce folat desteği alma konusunda bilgi sahibi olmak için mutlaka doktorları ile görüşmelidirler. Folik asit eksikliğinin bilinen birçok olumsuz sonucu bulunduğundan dolayı kişilerin bu konuda düzenli kontrollerini gerçekleştirmesi ve gerekirse de tedavilerini zaman kaybetmeden gerçekleştirmeleri son derece mühimdir.
Hamilelik Esnasında Folik Asit Kullanımı
Kadınlarda folik asit eksikliği hamilelik ve emzirme döneminde artmaktadır. Hamilelik esnasında bazı ihtiyaçların beslenme yoluyla karşılanması zorlaşabilmektedir. Bu yüzden olası bir folik asit eksikliğini önlemek için folik asit takviyesi alınması önerilmektedir. Yeterli folik asit alımı, hızlı büyümeyi destekler ve fetüste nöral tüp defekti gelişimini önlemeye yardımcı olur.
